၁၉ ဇူလုိင္။ က်ေနာ္တုိ႕ တုိင္းျပည္မွာဆုိ ဒီအခ်ိန္ မုိးေလးေတြ တဖြဲဖြဲနဲ႕ေပါ့။ ဒီလုိေန႕မ်ိဳးမွာ က်ေနာ္တုိ႕ ျမန္မာျပည္သူေတြတုိင္း မေမ့သင့္တဲ့ ရက္ေလးပါ။ အာဇာနည္ေန႕တဲ့။ ျမန္မာျပည္ သမုိင္းမွာ အဆုိး၀ါးဆုံး ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ ရက္ေလးတရက္ ဘယ္ေလာက္ေၾကကြဲ ၀မ္းနည္းစရာေတြ ျဖစ္ခဲ့မလဲ ကုိယ္တုိင္မၾကဳံေတြ႕ခဲ့ေပမဲ့ ဘ၀မွာ ျမန္မာလူမ်ိဳးျဖစ္ရတဲ့ ျမန္မာျပည္သူေတြတုိင္း ေမ့မရတဲ့ ေန႕ေလးတရက္ပါ။ အာဇာနည္ဆုိတာ ဘာလဲ။ က်ေနာ္သိေသာ အာဇာနည္ဆုိတာ တုိင္းျပည္အတြက္ မိသားစုအတြက္ ေရွ႕က မားမားမတ္မတ္ မွန္ေသာလမ္းကုိ ျပသေပးတဲ့လူေတြအတြက္ ဂုဏ္ယူရတဲ့ေန႕ေလးတရက္ေပါ့။ ဒါအာဇာနည္ေတြေလ။ ျမန္မာလူမ်ိဳးျဖစ္ရတဲ့အတြက္ က်ေနာ္ ဂုဏ္ယူမဆုံးပါဘူး က်ေနာ္တုိ႕ တုိင္းျပည္ေပၚမွာ အသက္ေတြ ေပးျပီး ေသြးေခြ်းက်တဲ့အထိ တုိင္းျပည္ကုိ ခ်စ္တဲ့လူေတြ ရွိတဲ့အတြက္ က်ေနာ္ ဂုဏ္ယူမဆုံးခဲ့ပါဘူး။
ဒီလုိ အာဇာနည္မ်ိဳးမွာ က်ဆုံးေလေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကုိ သူတုိ႕ရဲ႕ ခ်စ္ေသာမိသားစုေတြက သူတုိ႕အတြက္ ဆုေတာင္း ကန္ေတာ့ ခ်င္ေနၾကမွာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တုိ႕ တုိင္းျပည္ရဲ႕ စစ္တပ္တခုျဖစ္လာေအာင္ ဖန္တီးေပးခဲ့တဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕မိသားစု၀င္ တဦးျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းၾကည္ကေတာ့ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ဖခင္အတြက္အေ၀းတေနရာကေန လွမ္းျပီး ဆုေတာင္းေပးေနရတဲ့ ဘ၀ေလးပါ။ ဘယ္ေလာက္မ်ား ေၾကကြဲ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းလဲ။ က်ေနာ္တုိ႕လုိ ျပည္ပေရာက္လူေတြတုိင္း ဂုဏ္ယူစရာ အျဖစ္ေလးေတြေတာ့ ရွိေနပါေသးတယ္။ ဒါဟာ ဘာလဲဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႕ျမန္မာျပည္ကေန ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴး ဦးသန္႕လုိလူမ်ိဳးေတြ၊ တုိင္းျပည္အတြက္ ကုိယ္က်ိဳးမရွိ အႏွစ္နာခံတတ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလုိ လူမ်ိဳးေတြ၊ မိသားစုကုိ ခြဲျပီး ခ်စ္ေသာ ျပည္သူေတြအတြက္ လြတ္လပ္မွ်တတဲ့ အရသာကုိ ခံစားရေအာင္ လက္ရွိအခ်ိန္ထိ ၾကိဳးစားေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီး သူရဲေကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လုိ လူမ်ိဳးေတြ ရွိတာ က်ေနာ္ ဂုဏ္ယူမဆုံးပါဘူး။ တကမာၻလုံးက ျမန္မာျပည္ဆုိတာ ဘယ္ေနရာမယ္မွန္းမသိေပမဲ့ ဘားမား၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လုိ႕ဆုိလုိက္ရင္ တကမာၻလုံး သိၾကပါတယ္။ ဒီအတြက္ ဂုဏ္ယူပါတယ္။
ခုေနာင္လား ေနာင္သားေတြ ဒီလုိရက္မ်ိဳးကုိ အာဇာနည္ေန႕ဆုိတာေလာက္ပဲ သိေလာက္ဦးမယ္ထင္ပါရဲ႕။ တကယ္တမ္းက်ေနာ္ဆုိတဲ့ ေကာင္ကလဲ ဘာဆုိဘာမွ မဟုတ္ရပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္သိတာ က်ေနာ္တုိင္းျပည္ကုိ ခ်စ္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႕လုိ အေ၀းတေနရာေရာက္ေနမွ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ဘယ္ေလာက္ထိ ကြာဟေနတယ္ဆုိတာေတြ သိလာရတာပါ။ အရမ္း၀မ္းနည္းမိပါတယ္။ ဒီလုိမ်ိဳး တုိင္းျပည္အတြက္ ကုိယ္က်ိဳးစြန္႕သြားတဲ့ သူရဲေကာင္း အာဇာနည္ေတြကုိ သတိမရရင္ က်ေနာ္တုိ႕ တုိင္းျပည္မွာ လူျဖစ္ရတာ ျမန္မာျဖစ္ရတာ မတန္ပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႕ကုိ က်ေနာ္တုိ႕ ျမန္မာလုိ႕ ေျပာမေနပါေတာ့နဲ႕။ ဒါဟာ ႏုိင္ငံေရး လုပ္တာမဟုတ္။ တုိင္းျပည္ကုိ အသက္ေပးသြားတဲ့ သူရဲေကာင္းအာဇာနည္ေတြကုိ ေလးစား ဂုဏ္ျပဳျခင္းပါ။
ေအာက္မွာ က်ေနာ္ဘေလာ့ေလးေပၚမွာ တင္ထားေပးတဲ့ ဖုိင္ေလးကုိ က်ေနာ္ ျပန္တင္ထားေပးပါတယ္။ အားလုံး အမွတ္ရသြားေအာင္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာေတြထဲမွာ အတၱၾကီးတဲ့၊ ကုိယ့္အတြက္ကုိယ္ ၾကည့္တတ္တဲ့၊ တုိင္းျပည္ကုိ မခ်စ္တဲ့ လူမ်ိဳးေတြ ရွိတဲ့အထဲမွာမွ တုိင္းျပည္ကုိ ခ်စ္တဲ့ ဘ၀တခုလုံးေပးဆပ္ခဲ့တဲ့ လူသားေတြ ရွိေသးတဲ့ဆုိတာ သိရရင္၊ က်ေနာ္တုိ႕ တုိင္းျပည္ကုိခ်စ္တဲ့ အသက္ေပးခဲ့တဲ့ အာဇာနည္ေတြ ၊ လက္ရွိ အသက္ေပးေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ လူေတြ အတြက္ က်ေနာ္တုိ႕ ဆုေတာင္း ေမတၱာေလးမ်ား ပုိ႕ေပးႏုိင္ခဲ့မယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္ ေက်နပ္ပါတယ္။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း (၁၉၁၅ - ၁၉၄၇)
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း ၁၉၁၅ ခု၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၃ ရက္ေန႕တြင္ မေကြးတိုင္း၊ ေတာင္တြင္းႀကီး ခ႐ိုင္၊ နတ္ေမာက္ၿမိဳ႕၌ အမိန္႕ေတာ္ရ ေရွ႕ေန ဦးဖာ - ေဒၚစု တုိ႕မွ ေနာင္တေခတ္တြင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း ဟူ၍ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ သမုိင္း၌ တြင္ေစမည့္ သားရတနာကုိ ဖြားျမင္ ခဲ့သည္။ ဇာတာ အမည္မွာ ေမာင္ထိန္လင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း ငယ္စဥ္ ကပင္ ေမာင္ေအာင္ဆန္းဟု တြင္္သည္။ ငယ္စဥ္က နတ္ေမာက္ၿမိဳ႕ ဆရာေတာ္ ဦးေသာဘိတ ေက်ာင္း၌ ေနခဲ့သည္။ ၁၉၂၈ ခုတြင္ ေရနံေခ်ာင္း အမ်ဳိးသား အထက္တန္း ေက်ာင္းသို႕ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ ပညာ သင္ယူ ခဲ့ၿပီး၊ ယင္းေက်ာင္းမွ ျမန္မာ၊ ပါဠိ ၂ ဘာသာ ဂုဏ္ထူးျဖင့္ ၁ဝ တန္း ေအာင္ျမင္ ခဲ့သည္။ ပညာ ထူးခြၽန္သူ ျဖစ္၍ အထက္တန္း စေကာလားရွစ္ႏွင့္ ဦးေ႐ႊခိုဆု ရရွိခဲ့ ဖူးသည္။ ထုိေနာက္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္သုိ႕ တက္ေရာက္ၿပီး ဆက္လက္ ပညာ ဆည္းပူး ခဲ့သည္။ ၁၉၃၅ - ၃၆ ပညာ သင္ႏွစ္မွ စ၍ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား သမဂၢ အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕ဝင္ ျဖစ္လာ ခဲ့ၿပီး၊ သမဂၢ၏ အာေဘာ္ အိုးေဝ မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာလည္း လာခဲ့သည္။ ကိုေအာင္ဆန္း အယ္ဒီတာ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ေသာ အိုးေဝ မဂၢဇင္းတြင္ ယမမင္း အမည္ အုိးေဝ ညိဳျမ ေရးသားေသာ “ငရဲေခြးႀကီး လြတ္ၿပီး သရမ္း ေနသည္ (The Hell Hound At Large)” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေပးစာ တေစာင္ ေဖာ္ျပခဲ့ မႈသည္လည္း ၁၉၃၆ ဒုတိယ ေက်ာင္းသား သပိတ္ ျဖစ္ပြား ေစခဲ့ေသာ အဓိက အေၾကာင္းရင္း တခ်က္ ျဖစ္သည္။ ၁၉၃၆ ဒုတိယ ေက်ာင္းသား သပိတ္၏ သပိတ္ေမွာက္ ေကာင္စီ အဖြဲ႕ဝင္ တဦးလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။
ကုလား - ဗမာ အဓိက႐ုဏ္း ေပၚခဲ့သည္။ သမဂၢသည္ အဓိက႐ုဏ္းေၾကာင့္ ဒုကၡ ေရာက္သူ မ်ားအား ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္း မ်ားကုိ ေဆာင္႐ြက္ ခဲ့သည္။ ၁၉၃၆ ခု သပိတ္ အေရးေတာ္ပုံတြင္ ဖြဲ႕စည္း ေပးခဲ့ေသာ ဆာျမဘူး ေကာ္မတီ အစီရင္ခံစာ ထြက္လာသည္၊ အစီရင္ ခံစာကုိ တကသမွ ကန္႕ကြက္ ခဲ့သည္။ ေဒါက္တာ ဘေမာ္ အစုိးရ တကၠသုိလ္ အက္ဥပေဒၾကမ္း ျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္သည္ ကုိလည္း လက္မခံခဲ့ေပ။ ၁၉၃၆ - ၃၇ ပညာ သင္ႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢ၏ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ျဖစ္လာၿပီး၊ ၁၉၃၈ - ၃၉ တြင္ ဥကၠ႒ အျဖစ္ တာဝန္ ယူခဲ့သည္။ ၁၉၃၆ တကၠသိုလ္ သပိတ္ အၿပီးတြင္ ေပၚေပါက္ လာေသာ ဗမာ ႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢႀကီးကို ဦးစီး တည္ေထာင္သူ တဦးလည္း ျဖစ္ၿပီး၊ ဗမာ ႏုိင္ငံလုံး ဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢတြင္ ပထမဆုံး အတြင္းေရးမွဴး ျဖစ္ေလသည္။ ၁၉၃၇ - ၃၈ တြင္ ဗမာ ႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢ ဥကၠ႒ အျဖစ္ တာဝန္ ယူခဲ့သည္။ ၁၉၃၇ ခုႏွစ္တြင္ ဝိဇၨာတန္းကုိ ေအာင္ၿပီး၊ ဥပေဒ ဝိဇၨာတန္းသို႕ ဆက္တက္ ခဲ့သည္။ ၁၉၃၈ - ၃၉ တြင္ တကသ ဥကၠ႒ ျဖစ္သည္။ တကၠသိုလ္ အက္ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ေကာ္မတီတြင္ အဖြဲ႕ဝင္ အျဖစ္လည္း တာဝန္ ယူခဲ့သည္။ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္တြင္ တကၠသိုလ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႕ျဖစ္သည့္ တကၠသုိလ္ ေကာင္စီဝင္တြင္ ပထမဆံုး ေက်ာင္းသား ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ တာဝန္ ေပးအပ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းသည္ တကသ ဥကၠ႒ အျဖစ္ သက္တန္း ကုန္သည္ထိ မေနခဲ့ေပ။ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္တြင္ တကၠသိုလ္မွ ထြက္ၿပီး သခင္ ကုိယ္ေတာ္မႈိင္း ႀကီးမွဴးေသာ တုိ႕ဗမာ အစည္းအ႐ုံးသုိ႕ ဝင္ေရာက္၍ သခင္ ေအာင္ဆန္း အျဖစ္ ႏုိင္ငံေရး နယ္ပယ္သုိ႕ ေျခစုံပစ္ ဝင္ခဲ့သည္။ ၁၉၃၉ တြင္ တုိ႕ဗမာ အစည္းအ႐ံုး၏ အတြင္းေရးမွဴး အျဖစ္ တက္ေျမာက္ျခင္း ခံရသည္။
သခင္ ေအာင္ဆန္းသည္ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ ျဖစ္လာ၍ ျမန္မာ့ လြတ္လပ္ေရး အတြက္ စည္းစည္းလံုးလံုး ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ရန္ ဖြဲ႕စည္း ခဲ့ေသာ ဗမာ ထြက္ရပ္ဂုိဏ္းတြင္ အတြင္းေရးမွဴး အျဖစ္လည္း တာဝန္ ယူခ
